1 Mei: de dag van Senna

1 Mei: de dag van de arbeid, de dag na Koninginnedag, maar voor mij ook de dag dat Ayrton Senna overleed. Het was een gebeurtenis die mij, en vele met mij is bijgebleven. Een dag die de sport zou veranderen, veiliger zou maken. Maar zoals zo vaak was daar een inktzwarte dag voor nodig. Of beter gezegd een weekend, want het begon allemaal op de zaterdag met de dood van Roland Ratzenberger.

Ik weet het nog heel erg goed die zaterdagmiddag. Ik  ging ‘s ochtends met mijn moeder mee naar de stad om te zien wat er allemaal te doen was met Koninginnedag . Uiteraard geheel tegen mijn zin in en het duurde veels te lang. Ik wou gewoon naar huis om de kwalificatie van de formule 1 te zien. Maar ja dat vinden vrouwen doorgaans geen reden. Toen we eindelijk thuis waren was de kwalificatie al begonnen. Nog niet veel bijzonders gemist, maar al vrij gauw gebeurde het. Daar schoot een van de Simtek auto's in een snelle bocht rechtdoor in plaats van rechtsaf.

Een enorme klap tegen een betonnen muur met een snelheid van meet dan 300 km/uur.  De auto schoof door langs de muur en kwam langzaam weer in beeld en tot stilstand. Een auto die aan één kant helemaal opengereten was, maar vooral met een bungelde helm in de cockpit. Een helm die langzaam tot een levensloze stilstand komt. Stewards en medische teams deden voor de ogen van de camera hun best om het leven te redden van Ratzenberger.

Maar er was geen ontkomen aan, de formule 1 had dit weekend een extra rijder: de dood reed mee over het circuit. Ratzenberger overleed op deze zonnige zaterdag, maar niemand die meer zonnestralen zagen. Coureurs wisten geen raad met hun verdriet en hadden angst voor het onbekende. Een tragedie had zich voltrokken die voorkomen had kunnen worden. Een afgebroken voorvleugel was de oorzaak van een fatale crash. Een voorvleugel die vervangen had moeten worden, maar dat zou teveel tijd kosten.

Op het gezicht van Senna was de pijn en verdriet zichtbaar. Het had hem gebroken. Hoe konden ze zo ver zijn gegaan dat er nu iemand was overleden? Hij wou niet meer, van hem hoefde het niet meer. Hij zou niet meer rijden, in elk geval dit weekend niet meer.  Senna maakte zich al geruime tijd druk op de veiligheid in de Formule 1. Hij vond dat deze te weinig aandacht kreeg, maar hij bleek een roepende in de woestijn.

En zo werd het zondag 1 mei 1994. Het decor was nog steeds Imola en de angst was nog steeds voelbaar. Wat ging er gebeuren. Werd er geraced en wie zouden er wel en niet rijden. Langzaam werd duidelijk dat het onvermijdelijke "the show must go on" en "hij zou het zo gewild willen hebben" weer uitgesproken zou worden. En zo gebeurde het de Grand Prix om 14.00 uur gewoon van start ging, zonder Ratzenberger, maar met Ayrton Senna en de dood als zijn bijrijder. 

Ik snap nog steeds niet waarom ze zijn gaan rijden, want op vrijdag was er ook al een enorme crash met Barrichello. Die op volle snelheid gelanceerd werd de hekken in. Gelukkig ontsnapte hij aan de dood, iets wat Ratzenberger dus niet lukte. Het was vragen om problemen en zo gebeurde het ook. Bij de start was er ook een enorme crash, JJ Lehto komt in zijn Benneton niet van zijn startplek af. Bijna het hele veld weet hem te ontwijken, behalve Pedro Lamy. Hij knalt met volle snelheid op de auto van Lehto, waardoor brokstukken in de rondte vliegen.  Brokstukken die 9 toeschouwers zouden verwonden. Maar ook dit was geen reden om te stoppen.

Er kwam een herstart en na enkele ronde klapte de auto van Senna met duizelingwekkende snelheid de muur in. Iedereen hield zijn adem in, dit kan niet waar zijn. Dit kan niet gebeurd zijn. Maar het vonnis was voltrokken. De grootste voorvechter voor veiligheid was het slachtoffer geworden van zijn eigen vrees.

En 's avonds begon studio sport met de mededeling dat Senna overleden was. Ik sloot me op mijn kamer. Hoe jong ik ook was, ik besefte dat dit weekend de sport het onheil over zichzelf had afgeroepen. En nu moest luisteren naar het gejank van de kater van het verlies van een groot coureur en mens......